Foto: Peter Schat, 3 september 1977
Tekst: Stichting Oud Uithoorn/De Kwakel
Ban- of limietpaal
Hollandsedijk, Uithoorn
Gemeentelijk monument
De banpaal bij de driesprong Hollandsedijk, Bovenkerkerweg en Randweg-Oost is een zeldzaamheid. In 2019 kreeg het van de gemeente Uithoorn de status van gemeentelijk monument; de gemeente Amstelveen volgde in 2021. Deze banpaal is nu dus gemeentelijk monument van twee gemeenten!
De banpaal is in de zeventiende eeuw een tiental meters zuidelijker dan de huidige plek neergezet door Amsterdam, om de uiterste grens voor bannelingen aan te geven. Daar liep toen ook de grens tussen Holland en het Sticht, de latere provincie Utrecht. In 1966 zijn restanten van de paal weggehaald door Uithoorn en opgeslagen. Op 3 september 1977 zijn de restanten, ingemetseld in een nieuwe zuil, met feestgedruis onthuld door de burgemeester van Uithoorn Evert Brautigam in aanwezigheid van architect Jan de Groot, die de nieuwe sokkel ontwierp, een muziekkorps, majorettes en tientallen belangstellenden.
Het was een Uithoorns feestje, zij het dat de paal op het territorium van buurgemeente Amstelveen herrees. De grens wipt daar namelijk net de weg over, van de zuidzijde van de Hollandsedijk naar de noordkant van de Randweg.
De paal is op een nette plek gezet, in de hartlijn van de Bovenkerkerweg. Esthetisch en praktisch beter dan een plek lager bij de sloot of wellicht zelfs erin. In 2019 bleek grond onder de paal weggespoeld. Uithoorn nam het rechtzetten en schoonmaken voor haar rekening. Uit oogpunt van erfgoedbehoud is het positief, dat er twee gemeentes zijn die hiervoor een subsidiepot beschikbaar hebben.
MEER MONUMENTEN
Aan de rand van de fortgracht die het eiland omsluit waarop Fort aan de Drecht is gebouwd staan de fortwachterswoning,…
Thamerlaan 17 grijpt terug op een zeer vroeg woningtype.
De Tolhuissluis ligt op de route van de oude trekvaart tussen Amsterdam en Gouda via de Amstel en de Drecht.
Leeuwarden is een zuivelboerderij met ruim dertig stuks melkkoeien. Het kleinschalige bedrijf voert sportactiviteiten uit onder de naam Poldersport.
Oorspronkelijk vormde de Thamerlaan als Thamerdijk de verbinding tussen Hollandsedijk en Zijdelveld.
Dit pand werd ontworpen door architectenbureau Zanstra, Giesen & Sijmons (1932-1954).
In 1912 werd deze stalen brug in het traject Aalsmeer-Nieuwersluis in opdracht van de H.E.S.M (Hollandse Electrische Spoorweg Maatschappij) aangelegd.