Foto: oude ansicht
Tekst: Stichting Oud Uithoorn/De Kwakel
Sint-Jan de Doperkerk en pastorie
Schans 14 t/m 16, Uithoorn
Gemeentelijk monument
Op 21 december 1782 droeg pastoor Mattias Herfkens de eerste mis op in het houten kerkje. Vanaf de straatkant kon men het via een anderhalve meter breed poortje bereiken. Dankzij de brand in 1781 was er ruimte gekomen voor het godshuis; de medewerking van de weduwe van kerkmeester Frans Vermey was in financieel opzicht onontbeerlijk. In 1862 kon pastoor Otten na grondaankoop opdracht geven aan architect H.J. van den Brink uit Driebergen een grote stenen kerk te ontwerpen naast het oude houten kerkje. De Gebroeders Van Vliet begonnen in 1866 met de bouw en op (waarschijnlijk) 29 augustus 1868 vond de inwijding plaats: het feest van de Onthoofding van Johannes de Doper. Het oude orgel uit 1824 werd overgeplaatst. Beide torens kwamen er wegens geldgebrek pas in 1884!
Het nieuwe Maarschalkerweerdorgel met twee klavieren, twaalf registers en aangehangen pedaal kwam in 1897; het werd in 1929 geƫlektrificeerd. In 1962 vond een ingrijpende verbouwing plaats van het portaal en priesterkoor naar ontwerp van de Uithoornse architect Jan de Groot inclusief een uitbreiding met een dagkerk rechts naast het priesterkoor.
De terugloop van het aantal parochianen en de ontzuiling troffen ook de kerk in de Schans. De lasten moesten door steeds minder gelovigen opgebracht worden. De parochie ging op last van de bisschop samen met die van De Burcht in Zijdelwaard. In 2012 liet de gemeente Uithoorn de kerk in steigers zetten en werden klokken en torenhaan verwijderd. Medio 2014 werd onderhoud gepleegd en verdween een deel van de steigers, maar de kerk ging niet open. Er werd naarstig gezocht naar een koper die zich kon aanpassen aan de eisen van het bisdom en de status van het monument. Dat lukte toen zich Paul van Vliet als koper meldde, bekend van onder meer de restauratie van de door brand aangetaste Laurentiuskerk in Weesp. Concrete plannen zijn anno 2023 nog niet bekend, hoewel dat jaar wel begonnen is met restaureren van de pastorie.
Die dateert uit de periode tussen 1900 en 1925 en is mogelijk ontworpen door architect Herman van der Zijden. De voordeur werd op last van de bisschop, die een beetje nederigheid van de pastoor afdwong, in de zijgevel geplaatst.
MEER MONUMENTEN
Over de geschiedenis van Het Rechthuis kan men een lijvig boek schrijven. In 1322 wordt de naam Den Uijthoorn voor…
De boerderij werd in 1995-1997 door toenmalig eigenaar Frank van de Aardweg gerestaureerd.
De Hoeksteen is de enige kerk die Gerrit Thomas Rietveld (1888-1964) ontwierp.
Dit pand werd ontworpen door architectenbureau Zanstra, Giesen & Sijmons (1932-1954).
Een langgerekte boerderij uit de tweede helft van de negentiende eeuw met een stal en een rietgedekt dak.
In 1882 kwam het huidige pand met een grote achtertuin gereed, vlakbij de Nederlands Hervormde Thamerkerk.
Leeuwarden is een zuivelboerderij met ruim dertig stuks melkkoeien. Het kleinschalige bedrijf voert sportactiviteiten uit onder de naam Poldersport.